Truyện
ngắn này kể về cuộc đời một tờ bạc. Đọc nó bạn sẽ thấy trên đời này có
rất nhiều những tờ bạc như thế. Và hình như câu truyện không chỉ dụng ý
bấy nhiêu… Ông cho
một tờ bạc năm trăm mới cứng. Chú bé lôi ra lôi vào, ngắm nghía nó hoài.
Ít hôm sau chú đem tiền mua mấy viên bi. Cô bán hàng nhận được tờ bạc
đẹp, tỉ mỉ ghép xếp nó với mấy tờ bạc mới tặng một người bạn cùng lớp.
Một ngày anh chàng tặng niềm hi vọng nhỏ nhỏ đó cho một người ăn mày tật
nguyền.
Người ăn mày gỡ ngôi sao ra, nhập tờ
bạc với những đồng tiền cũ bẩn khác. Đối với ông ta điều quan trọng lúc
đó là phải có đủ tiền để mua thuốc chữa cảm. Tờ bạc nằm trong tiệm
thuốc tây dưới bàn tay sạch sẽ của anh dược sĩ trẻ vài ngày. Rồi nó được
dùng trả tiền thừa cho một người phụ nữ trung niên.Người phụ nữ khi ra
đường, bất ngờ bị giật giỏ. Tất cả tiền trong giỏ chỉ đủ cho tên cướp
mua ma túy thỏa mãn cơn vật vã.
Tờ bạc bắt đầu rách dần, rách vài lỗ
nhỏ. Nó trải bao vui buồn, qua tay bao người: chị hàng cá, người quét
rác…Có lần có còn thấm cả máu của một người lượm ve chai do chị cào phải
mảnh thủy tinh. Rồi tờ bạc đến tay chị bán chè. Chị dùng nó thối lại
cho cô bé ăn quà xinh xắn có nước da trắng trẻo. Khi về đến nhà, mẹ cô
bé nhìn thấy tờ tiền đen đủi, cáu xỉn. Chị ta hét lên giận dữ, nói rằng
tiền này đầy rẫy vi trùng. Chị giật lấy tờ bạc trên tay cô bé vô tình
làm nó rách đôi và vứt xuống đường.
Gió thổi một nửa tờ bạc bay đến gốc
cây, nửa kia bay xuống cống. Sáng hôm sau, có cụ già đi ngang, nhặt lấy
nửa tờ tiền ướt đẫm sương, đem về nhà. bà cho nó kết hôn với nửa tờ tiền
khác bằng miếng băng keo trong. Khi cụ già đi lĩnh lương hưu, xe đạp bị
xẹp bánh. Bà lấy tiền trả công cho anh chàng bơm xe. Anh chàng trông
còn trẻ lắm, độ 15, 16 tuổi là cùng.
Tối đó, đồng tiền với đủ mùi thơm,
thối, hôi, tanh, chua, cay cùng bao nhiêu vi khuẩn bám trên mình còn
thấm đẫm vị mặn của nước mắt cậu con trai mới lớn. Bây giờ tờ bạc cũ mèm
đang nằm ngủ ngon lành trong tấm giấy học trò ghi nguệch ngoạc: “Giữ
mãi! Đây là số tiền đầu tiên mình kiếm được”.